Chatbots worden steeds populairder. Alleen al van de chatbot ChatGPT hebben inmiddels bijna 1,5 miljoen Nederlanders gebruik gemaakt. Ook grote ondernemingen zoals Google en Microsoft spelen in op de ontwikkeling en integreren chatbots in hun zoeksystemen. De toenemende populariteit van chatbots roept ook veel juridische vragen op, onder andere op het gebied van het auteursrecht. Zo moest het US Copyright Office (het Amerikaanse auteursrechtenbureau) zich recent buigen over de vraag of door een chatbot gegeneerde afbeeldingen voor een stripboek auteursrechtelijk beschermd kunnen zijn.
De zaak in het kort
Een Amerikaanse auteur heeft afbeeldingen laten genereren door een chatbot. Zij heeft bepaalde omschrijvingen ingevoerd in de chatbot, op basis waarvan de chatbot afbeeldingen heeft gegenereerd. Met de door de chatbot gegenereerde afbeeldingen heeft zij een stripboek gemaakt. In Amerika is het, in tegenstelling tot in Nederland, mogelijk om auteursrechten te laten registreren. De Amerikaanse auteur heeft een aanvraag ingediend bij het US Copyright Office voor registratie van haar (beweerdelijke) auteursrechten op de afbeeldingen, het verhaal van het stripboek en de rangschikking van de afbeeldingen en de tekst in het stripboek.
Voorwaarde voor bescherming
In Amerika geldt voor auteursrechtelijke bescherming van een werk het vereiste van een eigen intellectuele schepping die getuigt van voldoende creativiteit van een natuurlijk persoon. Dat is vergelijkbaar met het Europese en Nederlandse auteursrecht. Om van een auteursrechtelijk beschermd werk te kunnen spreken is dus onder andere creatieve arbeid van de maker vereist.
De beoordeling
Of de Amerikaanse auteur auteursrechten heeft verkregen op de door de chatbot gegeneerde afbeeldingen hangt dus af van de vraag of zij creatieve keuzes heeft gemaakt. Volgens het US Copyright Office is daar met betrekking tot de afbeeldingen geen sprake van. Een gebruiker van een chatbot geeft enkel door middel van een aantal omschrijvingen aan hoe een afbeelding er ongeveer uit moet komen te zien. Aan de hand van deze omschrijving genereert de chatbot vervolgens de afbeeldingen. Op het resultaat heeft de gebruiker verder geen invloed. Het resultaat is dus onvoorspelbaar. Het gebrek aan creatieve keuzes en controle op het eindresultaat, maakt dat er volgens het US Copyright Office geen sprake kan zijn van een auteursrechtelijk beschermd werk.
Wel heeft de Amerikaanse auteur de auteursrechten op het verhaal van het stripboek en op de rangschikking van de afbeeldingen en de teksten in het stripboek. Daar liggen namelijk wel haar eigen creatieve keuzes aan ten grondslag.
Zoals uit het oordeel van de Amerikaanse rechter volgt, is het dus niet altijd mogelijk om auteursrechten te verkrijgen op door chatbots gegenereerde werken. Naar Nederlands recht verwachten wij eenzelfde uitkomst. Hoe verleidelijk het gebruik van een chatbot dus ook kan zijn, voor het verkrijgen van auteursrechten loont eigen creatieve arbeid toch nog altijd meer.
De uitspraak van het US Copyright Office is hier te vinden.
Neem contact op