Veel opdrachtnemers worstelen met onvoorziene kostenstijgingen. Aanbestede contracten worden verlieslatende contracten. Aanbesteders hebben wettelijke handvatten om opdrachtnemers tegemoet te komen, maar maken daar maar mondjesmaat gebruik van. “Afspraak is afspraak” wordt er dan gezegd, maar hoe proportioneel is dat? En op grond van het civiele recht rust op aanbesteders een heronderhandelingsplicht. Zo vrijblijvend is aanbestedingsvrijstelling voor onvoorziene omstandigheden dus niet.
Onlangs sprak ik op de #NationalTenderDay over deze nieuwe uitdagingen en riep ik aanbesteders op om bij onvoorziene omstandigheden hun steentje bij te dragen. De onvoorziene kosten kunnen tussen opdrachtgever en opdrachtnemer verdeeld worden; “share the pain” dus.
Vonnis 16/12/2022: beroep op onvoorziene omstandigheden toegekend
In een vonnis van afgelopen vrijdag 16 december 2022 paste Rechtbank Noord-Holland het “share the pain” principe toe in een zaak over een aanbestede overeenkomst. De Gemeente Purmerend en aannemer De Meeuw hadden een geschil over de realisatie van ongeveer 300 tijdelijke woningen. De woningen werden maar niet gerealiseerd en de gemeente vorderde nakoming van de overeenkomst. De Meeuw stelde onder anderen dat er sprake was van excessieve kostenstijgingen als gevolg van onvoorziene omstandigheden. De Voorzieningenrechter was het daarmee eens, zij het dat de overeenkomst wel moet worden nagekomen, maar de extra kosten door beide partijen gedragen moeten worden.
Praktische take-aways
Uit het vonnis zijn een aantal praktische take-aways af te leiden:
- De Covid-pandemie en de Oorlog in Oekraïne zijn aangemerkt als onvoorziene omstandigheden. Het is wel aan te raden om heel concreet te maken hoe je daar als opdrachtnemer door geraakt bent en wat de precieze gevolgen zijn.
- Er is sprake van excessieve kostenstijgingen als die niet door de in de overeenkomst opgenomen indexering wordt gedekt.
- Een (prijs)aanpassing ligt meer voor de hand dan de beëindiging van de overeenkomst.
- Uitgangspunt is een 50/50 verdeling van de onvoorziene kosten, maar op basis van de omstandigheden van het geval kan een andere verdeling passend zijn.
Vragen?
Wilt u meer weten? Neem dan gerust contact op met Claire Lombert.
Neem contact op