Het komt in de praktijk helaas regelmatig voor dat facturen voor geleverde zaken onbetaald blijven. Wanneer de koper dan ook nog eens failliet gaat, denken veel leveranciers dat zij het bedrag niet meer zullen ontvangen. Bij onbetaalde facturen kan het recht van reclame echter een uitkomst bieden voor leveranciers. Dit (wettelijk) recht is namelijk ook in te roepen als er tussen partijen geen eigendomsvoorbehoud is overeengekomen. Een succesvol beroep op het recht van reclame leidt ertoe dat de overeenkomst wordt ontbonden, waarna de producten weer eigendom worden van de leverancier. Het eigendom van de producten is (met terugwerkende kracht) nooit op de koper overgegaan.
Recht van reclame
Het recht van reclame is opgenomen in artikel 7:39 van het Burgerlijk Wetboek en komt toe aan iedere verkoper van roerende zaken. Het is een wettelijk recht dat niet overeengekomen hoeft te worden. Het is dus niet in te roepen bij de verkoop van onroerende zaken zoals woningen. Voor een succesvol beroep op het recht van reclame geldt een aantal voorwaarden: i) de roerende zaak moet al verkocht en geleverd zijn aan de koper; ii) de koper is tekort geschoten in de betalingsverplichting en is daarbij in verzuim. Dit laatste is het geval als er een fatale betalingstermijn is overschreden dan wel als de koper na ontvangst van een ingebrekestelling nog steeds niet betaalt.
Indien slechts een deel van de koopprijs is betaald, heeft de leverancier het recht om een evenredig deel van het product terug te vorderen. Indien dit niet mogelijk is door de aard van het product, heeft de leverancier de optie om het gehele product terug te vorderen en het reeds ontvangen deel van de koopprijs terug te betalen.
Faillissement
Eigendom is een absoluut en het meest omvattende recht dat iemand op een zaak kan hebben. Daardoor kan het altijd worden ingeroepen en dus ook in faillissement. In een faillissementssituatie kan de leverancier de verkochte roerende zaken schriftelijk opeisen bij de curator. De curator dient dan wel een redelijke termijn te krijgen om alsnog aan de betalingsverplichting te voldoen. Betaalt de curator niet dan moeten de roerende zaken alsnog worden teruggegeven.
De leverancier heeft met het recht van reclame dus een veel sterkere positie in het faillissement dan de ‘gewone’ concurrente schuldeiser. Deze laatste zal immers met zijn vordering in de rij moeten aansluiten.
Vervaltermijn recht van reclame
Het recht van reclame is echter niet eindeloos en vervalt zes weken nadat de vordering tot betaling van de koopprijs opeisbaar is geworden én zestig dagen nadat de producten bij de koper zijn afgeleverd. Daarnaast kan er geen beroep op het recht worden gedaan als het product aan een derde (te goeder trouw) is door geleverd of als het product is vermengd met andere producten. Er is sprake van vermenging als het geleverde product niet meer te onderscheiden is van de andere producten, bijvoorbeeld bij het samenvoegen van liquide middelen. Voor een succesvol beroep op het recht van reclame is het dus ook van belang dat een leverancier precies kan aanwijzen om welke producten het gaat.
Gelet op bovenstaande beperkingen aan het recht van reclame, blijft het raadzaam om een eigendomsvoorbehoud clausule op te nemen in koopovereenkomsten waarvoor deze beperkingen niet gelden.
Conclusie
Het recht van reclame kan, ook bij faillissement van de koper, een uitkomst bieden voor onbetaalde facturen. Het is daarbij wel van belang dat de leverancier zo snel mogelijk schriftelijk aan de curator kenbaar maakt dat hij een beroep wil doen op dit recht. Voor vragen over dit onderwerp kunt u zich wenden tot de sectie Corporate/ M&A van Clairfort.
Neem contact op