2. Wat kan worden beschermd met het auteursrecht?

Het auteursrecht beschermt de maker van een werk tegen de openbaarmaking en/of verveelvoudiging van dat werk door een ander zonder zijn toestemming. Hieruit volgt dat het van belang is om te bepalen of er sprake is van een werk in de zin van het auteursrecht. Alleen een werk kan auteursrechtelijk worden beschermd.

Een werk in de zin van het auteursrecht is een werk op het gebied van de letterkunde, wetenschap of kunst. Dit is een zeer ruime term. Er kan enorm veel als werk worden beschermd. Schilderijen, liedjes en boeken zijn klassieke voorbeelden van werken, maar ook de verpakking van een product, het ontwerp van een auto en kleding kunnen in Nederland een werk zijn.

Er wordt alleen auteursrechtelijke bescherming verleend aan een werk als het origineel is. In de rechtspraak is deze eis concreter uitgewerkt en bepaald dat een werk een eigen, intellectuele schepping moet zijn die een eigen, oorspronkelijk karakter heeft en het persoonlijk stempel van de maker draagt.

Originaliteit houdt simpeler gezegd in dat een werk niet geheel of gedeeltelijk is overgenomen van een ander werk en dat er creatieve keuzes zijn gemaakt. Aan deze originaliteitseis is al snel voldaan.

Dit wil niet zeggen dat een werk in het geheel niet mag lijken op een ander werk. Als die overeenstemming toevallig is en de auteur zijn werk niet aan een ouder werk heeft ontleend, kan er alsnog sprake zijn van auteursrechtelijke bescherming.

Als vuistregel voor de beantwoording van de vraag of het werk aan de bovengenoemde originaliteitseis voldoet, wordt wel gehanteerd dat het werk niet zo voor de hand liggend mag zijn dat iemand (onafhankelijk van de maker) tot precies hetzelfde werk had kunnen komen.

Hoewel in andere Europese landen ook de voorwaarde geldt dat er sprake moet zijn van een eigen, intellectuele schepping wordt deze toets in de verschillende lidstaten soms iets anders toegepast. Ook zijn bepaalde werken in Nederland wel beschermd onder het auteursrecht en in andere landen niet (met name de uiterlijke vormgeving van voorwerpen met een gebruiksfunctie).

Lees ook de andere meest gestelde vragen over Auteursrecht

1. Wat zijn auteursrechten?
2. Wat kan worden beschermd met het auteursrecht?
3. Hoe krijg ik een auteursrecht?
4. Hoe creatief moet een werk zijn om door het auteursrecht te worden beschermd?
5. Wie maakt aanspraak op de auteursrechten?
6. Aan wie komt het auteursrecht toe van een door een werknemer gemaakt werk?
7. Aan wie komt het auteursrecht toe indien een werk in opdracht is gemaakt?
8. Hoe kan ik bewijzen dat ik de maker ben?
9. Welke rechten heeft een auteursrechthebbende?
10. Zijn er uitzonderingen op het auteursrecht?