In de autosportwereld werd recent niet met raceauto’s maar met intellectuele eigendomsrechten gestreden. IndyCar organiseert al decennia de Indy 500 race en gebruikt ter promotie daarvan de slogan ‘The Greatest Spectacle in Racing’. Formule 1 heeft ter promotie van haar Las Vegas-race gebruik gemaakt van de slogan ‘The Greatest Spectacle on the planet’ en in Miami werd de Formule 1 race gepresenteerd als ‘The Greatest Spectacle in Racing’. IndyCar was niet te spreken over het gebruik van deze slogans door Formule 1. IndyCar heeft haar slogan in Amerika als merk geregistreerd, waardoor zij in dit geval Formule 1 kon aanspreken op basis van haar merkrechten. Maar hoe zit het met de bescherming van slogans in Nederland? In dit weblog gaan we daar op in.
Slogans
Een slogan of slagzin is een krachtige zin die een belangrijke rol speelt binnen de marketing en branding strategie van een bedrijf. In één korte, pakkende zin wordt de essentie van een evenement, merk of product gevangen. Bedrijven gebruiken slogans daarom veel voor de promotie van hun evenementen, merken of producten. Als een slogan op een goede manier wordt ingezet, bouwt een bedrijf daarmee bekendheid op en zal de consument de slogan associëren met het betreffende evenement, merk of product. Voorbeelden van bekende slogans zijn:
“Zo. Nu eerst een Bavaria” (Bavaria)
“Just do it” (Nike)
“Because you’re worth it” (L’Oréal)”
Merkenrecht
IndyCar heeft haar slogan in Amerika geregistreerd als merk. Naar Nederlands recht is het ook mogelijk om – onder bepaalde voorwaarden – een slogan als merk te registreren. De slogan moet daarvoor wel onderscheidend vermogen hebben. Dat houdt in dat de slogan niet enkel een beschrijving is van de producten of diensten waarvoor de slogan wordt gebruikt. Hoe meer de slogan zich onderscheidt des te groter is de kans dat deze voor merkenrechtelijke bescherming in aanmerking komt.
Ook een op het eerste gezicht beschrijvende slogan kan door gebruik bekendheid krijgen bij het publiek. Op deze manier zal het publiek de herkomst van de producten of diensten kunnen afleiden uit de slogan. Daarmee voldoet de slogan aan de herkomstfunctie van het merkenrecht, waardoor de slogan alsnog beschermd kan worden door het merkenrecht. Deze wijze van het verkrijgen van merkenrechtelijke bescherming wordt ook wel ‘inburgering’ genoemd.
Auteursrecht
Naast het merkenrecht kan een slogan ook door het auteursrecht beschermd worden. Auteursrechtelijke bescherming zal in de meeste gevallen lastiger te verkrijgen zijn dan merkenrechtelijke bescherming, zeker als het om een korte slogan gaat.
Waar de slogan voor het merkenrecht onderscheidend vermogen moet hebben, geldt voor het auteursrecht dat de slogan voldoende creatief en origineel moet zijn. Aangezien slogans vaak korte, eenvoudige en/of gangbare zinnen zijn, worden deze in de rechtspraak meestal niet als creatief en origineel beschouwd en wordt vaak geoordeeld dat deze door iedereen vrij te gebruiken moeten zijn. De kans is daarom aanwezig dat een beroep op auteursrechtelijke bescherming niet zal slagen, maar uit de rechtspraak volgt dat het niet onmogelijk is.
Onrechtmatige daad
Het gebruik van een slogan van een ander kan tot slot een onrechtmatige daad opleveren. Dat is aangenomen in een zaak over corona spoedtesten, waarbij het gebruik van de slogan ‘Alleen nog even spugen’ onrechtmatig werd geacht ten opzichte van degene die al eerder de slogan ‘alleen nog even testen’ gebruikte. Maar over die uitspraak bestaat in de juridische wereld wel discussie.
Conclusie: bescherming van slogans is in principe mogelijk
Het is ook in Nederland dus mogelijk om een slogan te beschermen door middel van het intellectuele eigendomsrecht. Het beschermen van een slogan is echter geen gelopen (of gereden) race. Wanneer een andere onderneming een soortgelijke slogan gebruikt, zal beoordeeld moeten worden of aan de voorwaarden voor bescherming en inbreuk wordt voldaan en wie er als winnaar over de streep komt.
Neem contact op