Als we het hebben over inbreuk op het Intellectuele Eigendomsrecht, dan denken we vaak niet direct aan celstraffen. Het is ongebruikelijk, maar niet onmogelijk. Daar kwamen laatst vier Zweden achter.
De zaak in het kort: The Pirate Bay is een website waar men via BitTorrents muziekbestanden, speelfilms en software kan downloaden. Verschillende gebruikers beschikken over hetzelfde bestand, bijvoorbeeld (om in de sfeer te blijven) de laatste cd van Captain Jack. Een centrale server (de Tracker) houdt in de gaten waar alle bestanden zich bevinden. Als je dan de cd wilt downloaden, doe je dat niet bij één iemand, maar zorgt het BitTorrentsysteem ervoor dat je bij overal een stukje van de cd downloadt. En dat gaat vaak sneller. Zo staan alle drie de delen van Pirates of the Caribbean in een mum van tijd op je computer.
Tegen de oprichters van The Pirate Bay, de Zweden Fredruk Neij, Gottfrid Svartholm, Peter Sunde en Carl Lundström, werd een zaak aangespannen op grond van schending van het Intellectueel Eigendomsrecht. Een lastige zaak, want op hun website zelf stonden geen bestanden. Er stonden dus geen inbreukmakende kopieën van de content op The Pirate Bay. De website verwees alleen naar de juiste Torrent. Toch veroordeelde de Zweedse rechter ze onlangs tot een celstraf van een jaar en een gezamenlijke boete van 2,7 miljoen euro.
Dat deed de rechter op grond van een figuur die we in het Nederlandse recht ook kennen: medeplichtigheid. Ook in Nederland kan je als medeplichtige aan een misdrijf worden gestraft als je opzettelijk behulpzaam bent of als je daartoe gelegenheid, middelen of inlichtingen verschaft. De vier Zweden exploiteerden een site met zoekfuncties, downloadprogramma’s en manieren om up- en downloaders met elkaar in contact te brengen. Bovendien wisten ze van de inbreuken af, want de sommatiebrieven van de rechthebbenden waren gewoon op hun website gepubliceerd. Medeplichtigheid dus, of, in het Zweeds: medverkan.
Deze uitspraak komt op een belangrijk moment, want op 20 mei 2009 dient in Nederland een rechtszaak tussen Stichting BREIN en Mininova, een andere zoekmachine voor Torrents. En daarbij zouden de Nederlandse rechters best nog naar hun Zweedse collega’s kunnen kijken. Een verschil is echter wel dat The Pirate Bay alles gewoon op de website liet staan na sommaties van de rechthebbenden, terwijl Mininova een zogenaamde Notice and Takedown procedure heeft. Zodra ze op de hoogte wordt gebracht van het feit dat een bestand inbreuk maakt, dan wordt het eraf gehaald. Door BREIN wordt dit “dweilen met de kraan open” genoemd, omdat het gros van de bestanden illegaal is. Verder is de Mininova-zaak een civiele zaak en geen strafzaak.
Voor de Zweden is het voorlopig nog niet afgelopen. Eén van de rechters bleek aangesloten te zijn bij verenigingen voor het Intellectueel Eigendomsrecht. En dat zou wel eens een ontoelaatbare belangenverstrengeling kunnen opleveren, zodat het proces opnieuw moet worden gevoerd. De piraten hebben bovendien een hoger beroep aangekondigd. Dat ze dol zijn op het reageren op juridische stukken laten ze op hun website zien. Daar staat een indrukwekkende verzameling sommatiebrieven, voorzien van antwoorden. Zo schreven ze aan de advocaat van DreamWorks: ‘It is the opinion of us and our lawyers that you are morons, and that you should please go sodomize yourself with retractable batons’.
Het is nog even afwachten of straks alle Torrent-piraten bij de rechter averij oplopen.
Columns eerder gepubliceerd in MusicMaker
Advocaten intellectueel eigendom Evert van Gelderen en Elise Menkhorst publiceren 6 keer per jaar een column over muziek en recht in vaktijschrift MusicMaker. Lees alle columns hier.
Neem contact op