In de blogreeks ‘de IE-rechtelijke bescherming van …’ lichten we toe op welke manier het intellectuele eigendomsrecht bescherming kan bieden aan een specifiek product of een bepaalde dienst.
Iedereen heeft er wel eens mee gebouwd: de kleurrijke bouwstenen van Lego. Niet alleen onder kinderen zijn de bouwstenen populair, ook steeds meer volwassenen houden zich urenlang bezig met Lego bouwpakketten. De populariteit van de kleurrijke bouwstenen van Lego heeft ook een keerzijde voor Lego; de bouwstenen worden namelijk veel nagemaakt. Om tegen deze namaakproducten op te kunnen treden, heeft Lego er onder andere voor gezorgd dat zij over een veelvoud aan intellectuele eigendomsrechten beschikt. In deze blog bespreken we welke intellectuele eigendomsrechten bescherming bieden aan Lego. En welke niet (meer).
Merkenrecht: de merknaam, het logo en de vorm van het poppetje en steentje
Er bestaan verschillende soorten merken, zoals woordmerken, beeldmerken, kleurmerken en vormmerken. Lego beschikt vanzelfsprekend over het woordmerk ‘LEGO’. In de praktijk wordt het woord Lego vrijwel altijd gevolgd door het ® symbool. Daarmee wil Lego extra benadrukken dat het om het woordmerk LEGO gaat en de betreffende producten van haar afkomstig zijn. Op deze manier probeert Lego te voorkomen dat haar merknaam als algemene soortnaam voor bouwsteentjes wordt gebruikt. Een merk kan namelijk bescherming verliezen wanneer de merknaam in het algemeen als soortnaam voor het product gebruikt wordt door de consumenten en de merkhouder zich onvoldoende ingespannen heeft om dat te voorkomen.
Daarnaast is het welbekende rode LEGO-logo als beeldmerk geregistreerd.
Recentelijk heeft Lego een lange juridische strijd gewonnen over de merkenrechtelijke bescherming van het Lego poppetje. Het resultaat is dat het Lego poppetje beschermd blijft als vormmerk.
Vroeger beschikte LEGO ook over een vormmerk voor het Legosteentje. Een concurrent van LEGO vorderde echter de nietigheid daarvan, omdat de vorm wordt bepaald door de techniek. Met succes, zo bleek na lang procederen.
Modelrecht: op de vormgeving van een legosteentje
Naast merkenrechtelijke bescherming heeft Lego ook geprobeerd om de vormgeving van een bepaald type Legosteentje als model te registreren. Ook hierover is lang geprocedeerd, maar het Gerecht van de Europese Unie heeft in januari 2024 uiteindelijk geoordeeld dat dit Legosteentje wel een geldig model is.
Naast dit Legosteentje beschikt Lego over een heel scala modelrechten voor allerlei andere soorten en vormen legostenen en bijvoorbeeld voor haar Legopoppetjes.
Octrooirecht
Doordat veel Lego producten een technisch karakter hebben en Lego voortdurend investeert in nieuwe ontwikkelingen en producten, beschikt Lego wereldwijd over meer dan 2.000 geldige octrooien. Onder andere voor elektrische onderdelen, wielen en versnellingsbakken voor gebouwde voertuigen.
Vroeger beschikte Lego ook over een octrooi op haar Legosteen, maar een octrooirecht vervalt na 20 jaar en deze beschermingstermijn kan niet worden verlengd. Na die tijd kan de uitvinding in principe door iedereen vrij worden gebruikt. Dat maakt dat Lego na het verval van haar octrooi geprobeerd heeft haar legostenen ook als merken en modellen te registreren. Zoals hierboven al is beschreven, hebben deze pogingen tot wisselende resultaten geleid.
Auteursrecht
Ten slotte beschikt Lego natuurlijk ook over auteursrechten. Zo kan de vormgeving van haar bouwpakketten en poppetjes onder de reikwijdte van het auteursrecht vallen, zolang deze producten het resultaat zijn van creatieve keuzes. Ook verschillende aspecten van de Lego-film en Lego-videogames worden door het auteursrecht beschermd. Daarnaast werkt Lego voor haar bouwpakketten, films en videogames regelmatig samen met andere bekende partijen, zoals Star Wars en Disney. Lego sluit dan ook geregeld licentieovereenkomsten om gebruik te mogen maken van bijvoorbeeld de personages en (merk)namen van die andere partijen.
Meer weten?
Meer weten over intellectuele eigendomsrechten en of uw product of dienst ook valt te beschermen? Ons team van intellectuele eigendomsrechtspecialisten staat voor u klaar.
Eerder verscheen in deze reeks een blog over de IE-rechtelijke bescherming van Barbie. Deze valt hier terug te lezen.
Neem contact op