Op 17 september 2024 heeft het College van Beroep voor het bedrijfsleven (“CBb”) een belangrijke beslissing genomen door de wijziging van de Netcode elektriciteit, specifiek voor de aansluittermijnen voor kleinverbruikers, ongeldig te verklaren. De procedure bij het CBb was aangespannen door de Vereniging Eigen Huis (VEH), die de belangen van huiseigenaren behartigt, en Netbeheer Nederland, de brancheorganisatie voor alle Nederlandse netbeheerders.
Waar ging de procedure over?
De zaak die bij het CBb voorlag draaide om de door de ACM vastgestelde maximumtermijnen in de Netcode elektriciteit. In onze eerdere blog zijn wij ingegaan op het besluit van de Autoriteit Consument en Markt (“ACM”). De ACM heeft beslist dat netbeheerders kleinverbruikers binnen 12 of 18 weken op het elektriciteitsnet moeten aansluiten, tenzij er sprake is van overmacht of netcongestie. In dat laatste geval geldt een termijn van 52 weken.
Deze termijnen werden door de ACM opgenomen naar aanleiding van uitspraken van het Hof van Justitie van de EU, waarin werd geoordeeld dat de aansluittermijn zoals vastgelegd in artikel 23 van de Elektriciteitswet ongeldig was. Volgens de derde Elektriciteitsrichtlijn (2009/72/EG) mag alleen de nationale toezichthouder, in Nederland de ACM, dergelijke termijnen vaststellen. De ACM gebruikte daarom haar bevoegdheid om op 8 juni 2023 de Netcode elektriciteit te wijzigen.
Beroep ingediend door Netbeheer Nederland en Vereniging Eigen Huis
Netbeheer Nederland en Vereniging Eigen Huis hebben tegen het besluit van de ACM beroep ingesteld.
Netbeheer Nederland betoogde dat de door de ACM opgelegde termijnen onhaalbaar zouden zijn vanwege de energietransitie, de toenemende vraag naar aansluitingen en de complexiteit van sommige aanvragen. Volgens Netbeheer Nederland bood de regeling onvoldoende ruimte voor uitzonderingen, en was een maximumtermijn in gebieden met te weinig transportcapaciteit onzinnig, omdat er geen elektriciteit geleverd kan worden zolang die capaciteit ontbreekt.
Vereniging Eigen Huis tekende bezwaar aan tegen de maximale termijn van 52 weken in congestiegebieden. Volgens Vereniging Eigen Huis is deze termijn veel te lang en zorgt dit ervoor dat huishoudens onredelijk lang moeten wachten op een aansluiting.
Oordeel van het CBb: een streep door de aansluittermijnen voor kleinverbruikers
Het CBb, als hoogste bestuursrechter in dit soort zaken, gaf Netbeheer Nederland gelijk. Het oordeelde dat het besluit van de ACM niet zorgvuldig was voorbereid, vooral omdat het aannemelijk is dat netbeheerders de gestelde termijnen in veel gevallen niet zullen halen, mede door de schaarste aan technisch personeel en de complexiteit van de energietransitie. Ook oordeelde het CBb dat de termijn van 52 weken in gebieden met transportbeperkingen kleinverbruikers misleidt, omdat zij mogelijk niet van hun aansluiting gebruik kunnen maken, terwijl ze er wel voor betalen.
Het CBb vernietigde het besluit van de ACM voor zover het betrekking had op de vastgestelde aansluittermijnen.
Gevolgen uitspraak Cbb
Voor de praktijk betekent de uitspraak van het CBb dat de door de ACM opgelegde aansluittermijnen voor kleinverbruikers voorlopig van tafel zijn. Hierdoor is er op dit moment geen duidelijke termijn waarbinnen kleinverbruikers recht hebben op een aansluiting, wat kan leiden tot onzekerheid voor consumenten die wachten op een nieuwe of zwaardere aansluiting.
De uitspraak van het CBb is definitief, wat betekent dat er geen hoger beroep meer mogelijk is. De ACM bestudeert de uitspraak en zal op basis daarvan beslissen welke vervolgstappen nodig zijn om tot nieuwe afspraken over aansluittermijnen te komen. Ondertussen blijft het voor kleinverbruikersonduidelijk hoe lang ze zullen moeten wachten op een aansluiting, ook in gebieden waar voldoende transportcapaciteit beschikbaar is.
Deze uitspraak onderstreept de complexe uitdagingen waar Nederland voor staat in de energietransitie. Zowel de vraag naar elektriciteitsaansluitingen als de schaarste aan middelen en mankracht maken het moeilijk om snel aan de toenemende behoefte te voldoen. Netbeheerders, de ACM en andere betrokken partijen zullen samen naar een oplossing moeten zoeken die zowel realistisch als eerlijk is voor alle betrokkenen.
Zodra de ACM een nieuw besluit heeft genomen, zullen wij hierover een nieuwe blog publiceren. Wordt vervolgd…
Vragen of advies nodig?
Heeft u vragen of advies nodig over netbeheerders die verzaken om binnen een redelijke termijn een aansluiting te realiseren? Neem dan gerust vrijblijvend contact op met onze specialisten van de sectie Bouw & Vastgoed.
Neem contact op